آسیب های روضه‌های خانگی

۱-افراط، آفت دین

یکی از آسیب‌های فرا روی مجالس خانگی، زیاده‌روی در این زمینه است. خانواده‌هایی هستند که با وجود مشکلات فراوان، جلسات زیادی را به این امر اختصاص می‌دهند. عده‌ای از خانم‌های برگزار کننده با تعیین روزهایی با عدد خاص مانند چهارده روز، ده روز و مانند آن، عرصه را برای دیگر اعضای خانه تنگ کرده و به محض روبرو شدن با کوچکترین انتقادی، آن‌ها را به دور شدن از مکتب اهل بیت(علیه‌السلام) متهم می‌سازند.

چه بسا شما هم خانواده‌هایی را دیده باشید که به دلیل جلسات طولانی یا مکرر، شوهر و پسران برای مدت طولانی از خانه بیرون می‌شدند و حتی فرزندان نوجوان ساعت‌ها در کوچه و خیابان پرسه می‌زدند و در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار می‌گرفتند.

طولانی شدن هر جلسه هم در نوع خودش آسیب شمرده می‌شود و اسباب ناراحتی شرکت کنندگان و دیگر افراد را فراهم می‌کند. این روش برگزاری، چنانچه بدون رضایت همسر باشد یا موجب اذیت همسایگان شود، حتی ممنوعیت شرعی و فقهی هم خواهد داشت؛ یعنی نه تنها پاداشی نصیب برگزار کننده نمی‌شود، بلکه به معصیت هم آلوده شده است.

۲-گرم کردن مجلس

گرم کردن مجلس با صدا و نوا و یا استفاده از سخنرانان و مداحانی که برای ایجاد حس در مجلس به هر مطلب و سبکی چنگ می‌اندازند، یکی دیگر از آسیب‌هاست.

به دلیل فراهم بودن فضای یادگیری مناسب، مطالب ارائه شده از طرف خانم‌جلسه‌ای‌ها، موثر واقع می‌شود و در چنین شرایطی، اگر مدیر فکری و معنوی جلسه، از تحصیلات حوزوی یا دانشگاهی مرتبط با چنین جلساتی بی بهره باشد، با دادن اطلاعات نادرست، مخاطبان زیادی را دچار مشکل می‌نماید.

بهترین و مطمئن‌ترین روش، استفاده از خواهران و برادران طلبه‌ای است که مدارج علمی لازم را در حوزه‌های علمیه گذرانده‌اند. این افراد می‌توانند با ارتقای بینش مذهبی، دادن اطلاعات مورد نیاز به مخاطبان و نیز ایجاد انس با معصومان، زمینه را برای رشد دینی فراهم سازند.

۳-بدعت گذاری

دادن برنامه‌های سلوک خودساخته، اذکار هزارگانه آن هم با تسبیح خاص، نقل خواب‌ها و کرامات غیرواقعی، ایجاد هیجان عاطفی در مخاطبان بدون پشتوانه منطقی، چله نشینی‌های بدون برنامه کامل اخلاقی، ابداع سبک‌های بی اساس و حتی مخالف با مظاهر و آموزه‌های دینی در جلسات مولودی یا روضه خانگی می‌تواند از آسیب‌های این گونه محافل باشد.

برخی از خانم‌جلسه‌ای‌ها بدون داشتن تحصیلات لازم، خود را در حد یک منبع کامل و مسلط به مسائل دینی مطرح می‌کنند، همانند کسی که از باطن دیگران باخبر است و چشمی باطن نگر دارد، خود را در ذهن عده‌ای ساده لوح می‌نشانند و دامنه نفوذ خود را به تمام ابعاد زندگی مریدان خویش توسعه می‌دهند.

ورود در عرصه‌هایی که هیچ اطلاعی از آن ندارند و بسنده کردن به اطلاعات بسیار بدیهی جهت عوام فریبی، از خطراتی است که جلسات خانگی را تهدید می‌کند.

حتی شاهد ورود کسانی به این عرصه بودیم که صرفا به دلیل تعطیلی و کسادی شغل آرایشگری خود در دو ماه محرم و صفر به این حرفه روی آورده‌اند یا کسانی که به خاطر داشتن صدایی خوب در همه محافل حضور دارند و حریم شرعی برای آن‌ها معنایی ندارد.

وظیفه اصلی و مسئولیت اولیه برعهده میزبان جلسات است که در انتخاب سخنران و مداح برنامه خود دقت و تحقیق کافی را به عمل آورد و با بصیرت و آگاهی سدی برای سوء استفاده‌ها گردد.

۴-رقابت در شکل برگزاری

برخی از میزبانان، تمام همت خود را بر شکل برگزاری و نحوه پذیرایی، پوشش و تیپ خود، آراستگی و تجمل خانه، به رخ کشیدن امکانات و … می‌گمارند.

برخی از مجالس به قدری مادی‌گرایانه است که شرکت کنندگان در آن نه تنها یاد رنج و مصیبت بزرگان دین نمی‌افتند، بلکه در تمام مدت حضور در آن مکان، به نداشته‌های خودشان فکر می‌کنند!

برخی از محافل هم، محلی برای عرض اندام و تلافی کمبودهای شخصیتی و مانند آن می‌شود. بدیهی است که چنین روشی هیچ سنخیتی با فرهنگ دینی و انتظار معصومان نداشته و نمی‌تواند منشأ تاثیر در افراد شرکت کننده باشد.

در پایان یادآور می‌شویم که بیان آسیب‌ها از جهت علاج واقع قبل از وقوع است و گرنه همه می‌دانیم که جلسات خانگی وقتی به شکلی صحیح و هماهنگ با معیارهای دینی برگزار می‌شود، جایگاه والای خود را داراست و خواهران کوشا، تحصیل کرده و آگاهی که این محافل را اداره می‌کنند، از شأن والا و پاداشی پُربها برخوردارند.

کاری از گروه دین و فرهنگ باحجاب