ژست هایی با طعم هالیوود

سکانس اول

اون روز خونه یکی از دوستام که تازگی ازدواج کرده بود رفته بودم. طبق عادت همیشگی تازه عروس ها، آلبوم عکس هاش رو برام آورد و شروع کردم به دیدنشون. خیلی جالب بودن و خیلی با مدلهای آتلیه ای که من دو سال پیش رفته بودم فرق کرده بودن .به قول خودش مدلاش اسپرت شده بود. اما به نظرم بیشتر شبیه عکسای هنر پیشه های هالیوودی بود تا خودشون. بعضی از عکسا هم انگار زیادی خصوصی بودن و من خودم از دیدنشون یه جورای شرمنده شدمو خواستم ادامه ندم. که دوستم گفت لوس نشو من این همه خرج این آلبوم کردم ببین چقدر قشنگن…

سکانس دوم

برای دومین سالگرد ازدواجم خیلی دلم خواست منم برم آتلیه و عکسای جدید بگیرم، آقای همسر هم قبول کردن و قرار شد بریم یه آتلیه. تو آتلیه یه قسمت بود برای اجاره لباسای اسپرت و غیر اسپرت ، ماهم دل رو به دریا زدیم و به پیشنهاد خانم عکاس هر دفعه یه لباس و یه آرایش رو امتحان می کردیم. یادمه هر دفعه آقای همسر منو با چهره و تیپ جدید می دید کلی شگفت زده می شد. آخرشم نتونست حیرتشو کتمان کنه و بهم گفت :کاش تو خونمون همیشه آتلیه داشتیم تا هم اینقدر مهربون باشی و هم خوش تیپ…!!

سکانس سوم

از حرفش هم یکم دلگیر شدم و هم به فکر رفتم.

آتلیه قسمتهای مختلفی داشت؛ مثلا عکس کنار میز بیلیارد، در حال نواختن پیانو، یا به دست گرفتن گربه و سگای فانتزی!!که منم با وجود این که بدم میومد انجامش دادم..یه قسمتم باید می رفتیم توی یه ماشین خیلی مدل بالا و شبیه این هنر پیشه ها عکس می گرفتیم..تو یه جایی شبیه سیاه چال رفتنو و ژست های ترسناکو دیگه فاکتور گرفتیم. ژستهایی هم که من و آقای همسر باید می گرفتیم بماند..!!

خلاصه به خاطر دیدن آلبوم دوستم تو یه خرج حسابی افتادیم و برای جبران این خرج زیاد همین عکس گرفتنا شدن هدیه سالگرد ازدواجم…

****

اگر قرار بر این باشد که تحلیلی جامعه شناختی بر داستانک های بالا داشته باشیم ؛ باید به دو نکته اشاره کرد:

برای توضیح نکته اول قطعا نیاز به اشاره ای به نظریه نمایشی اروین گافمن احساس می شود.

گافمن صحنه اجتماع را یک صحنه تئاتر می داند که در آن کنشگران و مخاطبان ایشان به اجراهای تئاتری و نمایشی می پردازد.از نظر این جامعه شناس هر برخورد اجتماعی یک اجراست. وبا توجه به داستانک های بالا و موارد مشابه با آن در زندگی ها متوجه این موضوع می شویم که جلوی دوربین عکاسی قرار گرفتن جدا از صحنه نمایش زندگی خود یک صحنه مجزای دیگری را ایجاد می کند.

براساس این نظریه به نوعی جلوی صحنه یا همان جلوی دوربین موقعیتی هست که افراد در آن سعی می‌کنند برترین نقش خود را در بهترین پوشش و آرایش و صحنه آرایی نمایش دهند. و در پشت صحنه و دوربین وسایل و لوازم نقش را فراهم می کنند و خود را برای اجرا در محیط‌های رسمی تر آماده می سازند. پشت صحنه ی یک تئاتر، یا فعالیت های مربوط به فیلم برداری و عکاسی در زمانی است که دوربین خاموش است. مردم هنگامی که کاملا در پشت صحنه هستند می توانند آسوده باشند و احساسات و رفتارهایی را که به هنگام حضور در روی صحنه کنترل می کنند آزادانه ابراز کنند. (ریتزر،۱۳۷۸:۲۴۵)

   در یک اجرای تئاتری فرد در یک صحنه باید به ایفای نقش در برابر مخاطبان بپردازد. مخاطبان و کنشگر هر دو از نقشهای خود آگاهی دارند و سعی می کنند که به ایفای مطلوب نقشهای خود بپردازند. البته در چنین حالتی که جلوی صحنه زندگی به پشت صحنه ای برای در معرض دوربین عکاسی قرار گرفتن تبدیل می‌شود، واکنش هایی همچون واکنش اقای همسر در داستانک بالا دور از انتظار نخواهد بود.

نکته دومی که می توان از داستانک های بالا که نمودی از واقعیت می باشد برداشت نمود، ترویج نوعی سبک زندگی می باشد. اینکه کار عکس و فیلم ثبت خاطرات مخصوصا خاطرات خوب و قشنگ می باشد بحثی قابل  قبول است. اما آیا به راستی برای افرادی با نوع فرهنگ ایرانی اسلامی عکس گرفتن در حالت های گفته شده در داستان رقم زدن خاطرات خوب و قشنگ می باشد؟! و یا اینکه  آتلیه های عکاسی تلاش دارند این مدل ها را نوعی خاطره خوب و قشنگ برای مخاطبانشان ارائه دهند؟!

در برررسی ژست های پیشنهادی در آتلیه ها نیز می توان گفت به نوعی در مقوله همان سبک زندگی می‌گنجد، که در داستانک اول شاهد شرم گوینده داستان از دیدن آلبوم دوستش می باشیم که به نوعی به حیای فرد اشاره دارد، اما در ادامه داستانک ها همان فرد خود در معرض همان ژست ها قرار می گیرد و ناگزیر از انجام آنها می باشد.تنها توجیه این مورد شایداین باشد که بگوییم این نوع حیا زدایی نیز جزئی از سبک زندگی پیشنهادی آتلیه های عکاسی شده اند…

چقدر جای خالیه آتلیه هایی همخوان با فرهنگ اسلامی ایرانی در این جور مواقع به خصوص برای خانواده‌هایی که همچنان پایبند به مسئله حیاورزی می باشند احساس می شود.

کاری از گروه سیک زندگی باحجاب