سکولارها در دانشگاه چه حجابی دارند؟

سکولاریسم را در لغت به معنای کنار گذاشتن آگاهانه دین از صحنه معیشت و سیاست تعریف می کنند. «ماکس وبر»  سکولاریسم را به معنای «جدا بودن جامعه دینی از جامعه سیاسی» می‌داند به طوری که دولت، حق هیچ گونه اعمال قدرت در امور دینی نداشته باشد و کلیسا نیز نتواند در امور سیاسی مداخله کند. به بیان عامیانه سکولاریسم قائل به جدایی دین از صحنه زندگی اجتماعی است.

با توجه به این تعاریف انتظار می رود در جامعه غربی هیچ گونه ضابطه ای بر رفتار و نوع پوشش افراد حاکم نباشد و  هر فرد بنا بر سلیقه خویش نوع پوشش خود را در اجتماع انتخاب کند. اما با جستجویی ساده در برخی از قوانین جامعه غربی به این نتیجه دست می یابیم که قوانینی در این جوامع وضع شده که بر ریزترین نکات در مورد پوشش افراد نظارت دارد. به عنوان نمونه می توان به قوانین پوشش در برخی از دانشگاه های جوامع سکولاری اشاره کرد:

 

* دانشگاه گرین ویل شمالی آمریکا:

طبق اعلام این دانشگاه در سال ۲۰۰۸-۲۰۰۷ میلادی ، موارد ذیل استانداردهایی است که در دانشگاه «گرین ویل شمالی» به کار گرفته می‌شود و قاطعانه اعمال خواهد شد. همچنین در صورت لزوم، دانشگاه حق اضافه کردن موارد دیگر را دارد:

۱ـ آرایش‌کردن و پوشیدن لباس‌های اندام‌نما مجاز نیست.

۲ـ کلاه، عینک آفتابی و بیگودی‌های مو در هیچ مکانی نباید استفاده شود به جز در محیط خوابگاه دانشجویان و باشگاه‌ها.

۳ـ هیچگونه لباس یا زینت آلانی که نشان‌دهنده هر نوع بی‌حرمتی و کفرگویی یا در برگیرنده عبارات وسوسه‌انگیز، تبلیغات مشروبات الکلی، تنباکو، مواد مخدر یا دیگر عبارات و نمادهای نامناسب است، مجاز نمی‌باشد.

۴ـ لباسی که به صورت نامناسب اندام‌ها را نشان می‌دهد مجاز نمی‌باشد.

۵ـ رنگ کردن مو مجاز نمی‌باشد.

۶ـ زینت‌آلات بدن و صورت به جز گوشواره مجاز نمی‌باشد.

*  کالج رابرت ترکیه:

    ۱ـ شلوارهای رسمی مشکی، سرمه‌ای، نوک مدادی یا قهوه‌ای تیره برای پسران و برای دختران، دامن‌هایی با قد متوسط به رنگ‌های مشکی، سرمه‌ای، نوک مدادی و قهوه‌ای تیره پوشش مجاز دانشجویی محسوب می‌گردد.

۲ـ دگمه‌های پیراهن‌ها باید بسته باشند.

۳ـ سویت شرت قابل قبول نمی‌باشد.

۴ـ پسران باید کاملا تمیز اصلاح کنند. اندازه خط ریش آنها نباید از میان گوش پائین‌تر بیاید.

۵ـ پوشیدن جوراب الزامی است.

۶ـ رنگ کردن مو با حنا و یا به صورت راه راه (streaks)، قابل قبول نمی‌باشد

۷ـ آرایش کردن، مجاز نیست.

*  دانشگاه آکسفورد انگلستان:

۱ـ لباس باز، بدن‌نما و مدل‌های افراطی مو ممنوع است.

۲ـ فارغ‌‌ التحصیلان دانشگاه باید لباس بلند، گشاد و روپوش‌های رنگی مصوب دانشگاه را بپوشند. اعضای دانشگاه نیز لباس بلندی را می‌پوشند که معاون دانشگاه بعد از مشاوره‌ها و صلاحدید با روسای دانشکده‌ها، انجمن‌های دیگر و موسسات تصویب کرده‌اند.

۳ـ مو باید رنگ طبیعی داشته باشد و از مدل‌های افراطی پرهیز شود.

۴ـ لباس زنان نباید پشت‌باز یا بدون آستین، تنگ و بالای زانو باشد.

۵ـ ریش بزی، گوشواره و دیگر موارد مشابه غیرقابل پذیرش است.

*   دانشگاه تگزاس آمریکا:

۱ـ استفاده از زیورآلات ناخن و ناخن مصنوعی ممنوع است.

۲ـ آرایش‌های غلیظ و نامتعارف مجاز نمی‌باشند.

۳ـ شلوار نباید تنگ و چسبان باشد. پوشیدن شلوار کتان از هر رنگ، شلوار کشی و ورزشی، جوراب شلواری، لباس زیر و عرق‌گیر مجاز نمی‌باشد.

۴ـ عینک‌های آفتابی را در فضای مسقف به شرطی می‌توان استفاده کرد که پزشک آن را تجویز نموده یا برای انجام کار ضرورت داشته باشند.

*  دانشگاه ادکونل آجاسین نیجری:

۱ـ پوشیدن هرگونه لباس‌ اندام‌نما غدغن  است دانشگاه برای دانشجویان خود پوشش و ظاهری آراسته قائل است.

۲ـ   هرگونه لباسی که از نظر جنسی تحریک‌آمیز و شهوت‌انگیز باشد مانند لباس‌هایی که بدن‌نما هستند و اندام بدن را نمایان می‌سازند (بخصوص در دختران) ممنوع می‌باشد.

*   دانشگاه باب جونز آمریکا:

۱ـ «تاتو کردن»  قابل قبول نیست.

۲ـ ضوابط پوشش برای آقایان: پوشش عمومی موها باید به سبک مرسوم و سنتی باشد. تراشیدن،‌ خط انداختن و آشفته و درهم برهم کردن موها مجاز نمی‌باشد.

۳ـ رنگ کردن یا های‌لایت‌ کردن موها ممنوع است.

۴ـ اندازه خط ریش نباید پایین‌تر از گوش باشد.

۵ـ پوشش صبح‌ها عبارت است از: پیراهن رسمی(به غیر از کتان راه راه و یا جین) همراه با کراوات، شلوار تمیز غیررسمی(به غیر از جین، شلوار مارک کارگو و شلوارهای گشاد وناموزون) کفش رسمی یا کفش چرم معمولی و پولیور به طوری که یقه پیراهن وگره کراوات مشخص باشد. پوشش بعداز ظهر عبارت است از: پیراهن رسمی یقه‌دار، شلوار غیررسمی مرتب و کفش رسمی یا غیررسمی (غیر از صندل و دمپایی‌های سرپایی)، کفش ورزشی ساق‌دار، پولیور یا گرمکن ورزشی.

۶ـ خط یقه لباس نباید بیش از ۴ انگشت پایین‌تر از گردن باشد.

*    دانشگاه بریستول انگلستان:

۱ـ پوشیدن شلوارهای «لی» و شلوارک مجاز نیست.

۲ـ  گوشواره‌های آویزان و نیز سوراخ کردن اعضای صورت ممنوع است.

۳ـ لباس‌ها نباید حاوی علائم، نشان‌ها و تصاویر برجسته باشند.

*    دانشگاه مدیریت ماهاریشی آمریکا:

۱ـ موهای بلند و پوشش لباس‌های «لی» مجاز نیست.

۲ـ پوشیدن لباس‌های لی آبی و شلوارک برای حضور در کلاس‌ها، سالن غذاخوری، ساختمان‌های اداری و سایر اماکن عمومی دانشگاه مجاز و مورد قبول نمی‌باشد.

۳ـ موی دانشجو باید از رنگ متعارف و طبیعی برخوردار باشد.

۴ـ فقط سوراخ کردن نرمه گوش مجاز شمرده می‌شود.

*    دانشگاه آدامز آمریکا:

۱ـ استفاده از عینک‌دودی، آدامس و تنباکو ممنوع است.

۲ـ فقط ساعت مچی با عقربه ثانیه‌شمار، حلقه‌های نامزدی و ازدواج، مجاز هستند اما انواع دیگر حلقه‌ها، دستبندها و گردنبندها مجاز نیستند.

۳ـ عینک دودی مجاز نیست.

*   دانشگاه کلمبس آمریکا:

۱ـ لاک ناخن و آرایش مجاز نیست.

۲ـ پوشش باید به صورت پیراهن یقه‌دار و آستین‌بلند با رنگ ثابت سفید، طوسی، آبی روشنی یا سرمه‌ای و به دور از هر گونه علامت و نشانی باشد(پیراهن باید داخل شلوار باشد).

۳ـ جوراب در تمام اوقات باید پوشیده شود.

۴ـ کفش‌های پاشنه‌دار و دیگر زیورآلات قابل پذیرش نیستند.

*    دانشگاه لومالیندا آمریکا:

۱ـ پوشیدن زیر پیراهن و تی‌شرت به عنوان لباس رو، لباس‌های لی به ویژه لباس‌های لی سنگ‌شور و رنگ و رو رفته، شلوارک‌، پیراهن‌های رکابی، تاپ‌های بندی، کفش‌های ورنی، کفش‌های پیاده‌روی و تنیس، پیراهن‌ها و شلوارهای عرق‌گیر، پوتین‌های کار، کوهنوردی و لباس‌های مشابه مجاز نیست.

۲ـ اجتناب از مدل موهایی که بخش اعظم پیشانی را بپوشاند یا مدل‌هایی که مجبور شوید موها را رو به عقب شانه کنید.

 

*    دانشگاه هاردین سیمونز آمریکا:

۱ـ لباس «لی» و شلوارهای تنگ برای دختران ممنوع است.

۲ـ پوشیدن هرگونه تی‌شرت (اعم از تی‌شرت‌های دارای آرم دانشگاه و غیر آن) زیر پیراهن، لباس‌های ورزشی، شلوارک، دامن شلواری، دامن‌های خیلی کوتاه، جوراب شلواری، شلوارهای تنگ و یا شلوار زیر مجاز نمی‌باشد.

نکته ای که در تمامی بندهای بالا قابل مشاهده است، وضع قوانین موشکافانه و دقیق در مورد نحوه پوشش در محیطهای آموزشی و دانشگاهی است. قوانینی که حتی نوع جنس شلوار دانشجو را مشخص می کنند و چهارچوبی خاص و محدود برای مدل موی دانشجو تعیین می کنند که میزان اهمیت پوشش دانشجو در محیط آموزشی را نشان می دهد.

فرجام سخن:

پوشش در محیط های آموزشی به عنوان یک اصل از چنان اهمیتی برخوردار است که حتی جوامع سکولار نیز نسبت به آن  توجه ویژه ای داشته اند. حال در جامعه ایران که قوانین اسلامی بر آن حاکم است، توقع می رود با آن چه از احکام الهی درباره حجاب در دست داریم، دانشگاهی با ظاهر اسلامی تر داشته باشیم که خود نیازمند وضع قوانین دقیق درباره حجاب و پوشش دانشجویان و پرهیز از برخوردهای سلیقه ای است.

کاری از گروه دین و فرهنگ باحجاب