موسیقی و رقص راه کاری برای تربیت دینی!

«شاد بودن موسیقی کودک» عبارتی است که آن را همیشه و از همه‌کس، حتی از دست اندرکاران هنر کودکان هم می‌شنویم؛ اما با کمی دقت در موضوع،  پی می‌بریم که منظور از شاد همان ریتم مبتذل است!

موسیقی یکی از عناصری است که می‌توان از آن برای آموزش و جذابیت بخشی به برنامه‌های تلوزیونی استفاده کرد. اما استفاده از موسیقی در برنامه‌های مخصوص کودکان، نیازمند ظرافت‌هایی خاص و متفاوت است. چرا که پروسه آموزش مفاهیم تربیتی به کودک، بنابر خصوصیات این دوره، دارای حساسیتی بالا است که ممکن است قابلیت جبران اشتباهات کوچک را نیز از کارگردانان این حوزه سلب کند.

موسیقی کودک: کلا شاد باشید!

کارشناسان موسیقی کودک بر این باورند که بارزترین ویژگی موسیقی کودک تخیل است. یعنی موسیقی باید سازگار و موافق با تخیلات کودکانه باشد تا کودک به آن نزدیک شده و با آن انس بگیرد و این یکی از مشکل ترین نکات در ساخت موسیقی کودکان است که تسلط زیادی را در تکنیک و دانش موسیقی از آهنگ‌ساز طلب می کند.

حال که تولید آهنگ و موسیقی کودک نیازمند این سطح از تسلط و تکنیک است که به طبع آن، ارائه چنین کاری با این سطح از ظراف مطمئنا زمان بر خواهد بود؛ شاهد آن هستیم که در برنامه‌های تولیدی سیما تقریبا همه روزه ترانه‌های جدیدی برای کودکان ساخته و پخش می‌شود و با کمی دقت می‌توان به ضعف متن و موسیقی در اکثر این تولیدات پی‌برد. آیا رسالت رسانه تنها ارائه برنامه‌هایی برای سرگرمی کودک ما است؟ آیا ذهن کودک ما که همچون لوح سفیدی در اختیار رسانه قرار می‌گیرد لیاقت برنامه‌هایی کارشناسی شده متناسب با فرهنگ ملی و در خور کودک  ” مسلمان  ” را ندارد؟

به عقیده کارشناسان عرصه موسیقی، دیگر ویژگی موسیقی کودک سادگی آن است. به گونه‌ای که درخور فهم و احساس کودک باشد و اصول را زیر پا نگذارد. ریتمیک و باکلام بودن موسیقی برای کودک بسیار مناسب است. چرا که کودک ریتم را احساس می‌کند. اما این ریتمیک بودن نباید با مبتذل بودن اشتباه گرفته شود!

«شاد بودن موسیقی کودک» عبارتی است که آن را همیشه و از همه‌کس، حتی از دست اندرکاران هنر کودکان نیز

 می‏شنویم؛ اما با کمی دقت در موضوع،  پی می‌بریم که منظور از شاد همان ریتم مبتذل است!

باید بدانیم، با توجه به الگوپذیری و تربیت‌پذیری بالای کودکان، پخش هر نوع موسیقی در برنامه کودک تحت لوای «شاد بودن» باعث تربیت معکوس دینی در کودکان می‌شود. گاهی آن قدر این موسیقی‌ها شاد! هستند که اگر موسیقی را بدون تصویر بشنوی، می‌توانی نزدیکی و شباهت موسیقی را به ترانه‌های مجاز و گاها غیر مجاز تشخیص دهی!

با توجه به محدود بودن دامنه تمرکز کودکان، کودک هنگامی که آهنگ شعری را که درجه‌ی ریتمیک بودن آن بالاتر از  حد مجاز آموزشی است می‌شنود، بیشتر تمرکز خود را معطوف به آهنگ می‌کند و از متن و شعر غافل می‌ماند. بنابر این اجرای چنین موسیقی‌هایی نه تنها بار آموزشی ندارد، بلک هگاها باعث القاء رقص نیز در کودک می‌شود. گواه گفته ما برنامه‌های زنده کودک هستند که گاها از شدت ریتمیک بودن موسیقی آن‌ها نه تنها کودکان حاضر در استودیو، بلکه مجریان برنامه نیز حرکاتی نسبتا موزون از خود بروز می‌دهند!

باید بدانیم که کودک ما قابلیت به‏گزینی ندارد و هر آنچه از سوی والدین تایید شود به طور مطلق می‌پذیرد. حال خانواده ایرانی با انتخاب رسانه ملی به عنوان یک رسانه پاک و قابل اعتماد، این مفهوم را به کودک خود منتقل می‌کنند که هر آنچه از سوی برنامه‌های مخصوص کودکان در این رسانه ببیند و بشنود، درست و قابل الگوگیری است. با تخصصی شدن حوزه کودک در صدا و سیما و اختصاص شبکه ای خاص(شبکه دو) به حوزه کودک و نوجوان، انتظار می‌رفت تولیدات این شبکه بر اساس یک خط مشی اسلامی ـ ایرانی ، روندی خاص و البته هدفمند و رو به بهبود را در برنامه‌های خود دنبال کند. ولی آنچه شاهد آن هستیم پخش برنامه‌‌هایی سرگرم کننده برای پرکردن اوقات فراغت کودکان ما است. بی انصافی است اگر بگوییم این برنامه‌ها خالی از مضامین تربیتی هستند؛ ولی گاها این مضامین تربیتی زیر سایه شاد بودن برنامه‌ها از اهمیت و سرفصل بودن خارج می‌شوند و بیشتر رنگ و آّب جنگ شادی را به خود می‌گیرند که خود نشانگر کارشناسی محدود در حوزه تربیت کودک خصوصا موسیقی و تربیت دینی در رسانه است.

کاری از گروه دین و فرهنگ باحجاب

سایر مطالب این پرونده :

سیمای کودک؛آنچه هست وآنچه که باید باشد