واکاوی در آرایش های مناسبتی

طرح مساله

اگر شما هم از بچه‌های علوم اجتماعی باشید، وقتی که نام طرح مسأله را می­‌بینید، مطمئن هستم که براتون حساسیت ویژه‌ای را ایجاد می­‌کند و یک نگاه گذرا هم که شده به موضوع می­‌کنید.

مسأله­‌مون را از دسته‌های عزاداری­‌های آقا اباعبدلله الحسین(ع) شروع می­‌کنیم، از جایی که معمولا از بچه‌گی‌هامون همه‌مون باهاش بزرگ شدیم. اما چندسالی هست که قیافه­‌های عجیب و غریب از زنان و مردان بزک کرده را بیشتر و بیشتر می­‌بینیم، چندسالی هست که مدهای خاصی در این بازه زمانی بیشتر اتفاق می‌افتد و گه گاهی هم مردم با نگاهاشون اونا رو شماتت می­‌کنند و اگر هم کسی بخواهد حرفی بزند، سریع می گن: هرکس یه جوری با امامش انس می­‌گیره، چیکار به این جوونا دارید، رهاشون کنید و…

طرح سوال

شاید برای شما هم این سوال پیش بیاد و بخواهید بدونید که « این افراد آیا در مراسم عزای نزدیکان‌شون هم با این تیپ و قیافه می­‌آیند؟»

مشاهدات

برای یافتن پاسخ، به سه مکان رفتم:

۱ـ  بهشت زهرا

دفعه اولی بود که برای این منظور مجبور بودم، به بهشت زهرا بروم. جالب بود! به جای اینکه سر مزار اقوام و نزدیکانم بروم، به مجالس خاک‌سپاری خانواده­‌های داغدار می­‌رفتم. در یک روز به هفت مراسم خاک‌سپاری رفتم تا به تکرار مشاهداتم رسیدم.

در تمام هفت مراسم موجود، افراد سن بالا(از ۵۰ سال به بالا)، با تیپ­‌های عزادار و مشکی در مراسم حضور داشتند. در شش مراسم، جوانان ( که عده کمی بودند) حاضر، با تیپ و قیافه­‌های مرتب و تا حدی بزک کرده و در یک مراسم جوانی مشاهده نگردید.

۲ـ  فضای مجازی(آرایش ­های مناسبتی)

بعد از مشاهدۀ مکان اول، سری به فضای مجازی زدم. نمی‌دونستم که دقیقا چه چیزی را باید جستجو کنم، وقتی کلمه « آرایش و عزا» را زدم، تازه متوجه شدم که به این نوع آرایش خانم­‌ها در مراسم­‌های عزا، به اصطلاح «آرایش­‌های مناسبتی» می­‌گویند که در برخی وبلاگ­‌ها و سایت­‌ها به ارائه توضیحاتی با عنوان «نحوه آرایش مناسب و درخور و شایسته‌ی خانم­‌ها در این ایام»!!! داده بودند و برخی از آرایشگاه­‌ها هم از فرصت استفاده کرده و به تبلیغات در این زمینه و ارائه بروشور هزینه‌های خود به مشتریان پرداخته بودند.

۳ـ  آرایشگاه­ ها

بعد از جستجو و مشاهدۀ مکان دوم، به چند تا از آرایشگاه­‌هایی که تبلیغ کرده بودم، سر زدم و در مورد این آرایش‌ها متوجه شدم که در مشتریان این سبک از آرایش­‌ها در ایام محرم افزایش می­‌یابند و برخی از آنان در مراسم­‌های ختم اقوام و نزدیکان‌شان نیز به آرایشگاه می­‌آیند. به لحاظ قیمت، از ۲۰ هزار تومان آرایش صورت شروع می­‌شود تا ۱۵۰ هزار تومان که گریم حرفه‌ای است و برای آرایش مو نیز از ۱۵هزار تومان تا ۵۰ هزار تومان.

همچنین سن مشتریان، از رده سنی ۱۴-۱۵ سال شروع می­‌شود و به خانم‌های ۴۰-۵۰ ساله ختم می­‌شود، البته بعضا مشتریانی خارج از این رده‌های سنی نیز به چشم می­‌خورند.

نتیجه­ گیری

هما‌نطور که در این تحقیق میدانی ملاحظه نمودید، آرایش زنان ما در مراسم­‌های عزا دیگر صرفا به ایام محرم ختم نمی‌شود، گویا این رشته سر دراز دارد. در پاسخ به سؤال‌مان، می­‌توانیم بگوییم همانانی که در مجلس عزای مولایشان حرمت شکنی می­‌کنند در مجالس عزای نزدیکا‌نشان نیز به همین سبک و سیاق‌اند. واقعا این دسته زنان به کجا می­‌روند و مردان آنها چه می‌اندیشند؟ حتی در مراسم عزا نیز، به فکر ظاهر خود هستیم؛ مسأله امروز ما تعریف زن بودن است. مسأله‌ی امروز ما این است که درگاه درک زیبایی برای زنان گویا عوض شده است. زن ایرانی زیبایی را در نمایش تن و عشوه‌گری جستجو می­‌کند. برای همین چشمی که به زن ایرانی می‌افتد روی اندام، پوست و چهره‌اش می­‌چرخد، آیا زن بودن این است؟

آنچه امروز آن‌را در آرایش­‌های زنان‌مان حتی در مجالس عزا! می­‌بینیم ادامه‌ی همین «تن نمایی» است و عجیب است که دختران ایرانی، زیبایی را در تن نمایی جستجو کنند چراکه در هیچ کجای تاریخ این سرزمین حتی پیش از اسلام، «تن» محل ارجاع نگاه و زیبایی نبوده است بلکه تلاش هنرمندان در زیبانمایی پوشش بوده است…

کاری از گروه سبک زندگی با حجاب