چرا در به در دوست دختر یا دوست پسریم

روابط دختران و پسران نوجوان در ایران[۱]، در دهه های اخیر و بخصوص در سال های پس از انقلاب اسلامی به عنوان یک مسئله و معضل مطرح بوده است. اولیای مدرسه و خانه پیوسته با این مسئله مواجه بوده اند که چگونه دختر و پسر و یا به عبارتی آتش و پنبه را تا رسیدن به زمان مناسب برای ازدواج از آسیب دور نگه دارند. برای آنان بخصوص اولیای دختران این سوال مطرح بوده است که چگونه عمل کنند تا نوجوانان و جوانان آنان از طریق نامشروع و نامتعارف با افرادی از غیر هم جنس رابطه برقرار نکنند. دوستی و عشق آنان را چگونه چاره سازی کنند، چگونه و با چه زبانی آنان را به راه راست هدایت کنند، چگونه فرزندان‌شان را کنترل کنند تا از طریق نامه، تلفن و یا طرق دیگر با افراد غیر هم جنس تماس غیر متعارف نداشته باشند. و …

در اینجا از منظر متخصصان دینی و جامعه شناسان سعی بر آن شده است تا به علل و عواملی که منجر به این دوستی ها شده پرداخته شود سپس راه‌های مقابله با آن را مطرح کنیم:

علل گرایش جوانان و نوجوانان به دوستی های غیر هم جنس

۱- ضعف بینش مذهبی

باور دینی در بعضی از خانواده ها از جایگاه رفیعی برخوردار نیست و وقتی آنها مبادرت به تبلیغ و آموزش این عقاید به نوجوانان نکنند و برای آن بهایی قائل نشوند باید تاوان بزرگتری برای تخلفات و انحرافات آنان بپردازند، و این مسأله در بین نوجوانانی که قائل به مرز بین محرم و نامحرم نیستند نمود بیشتری دارد. چون عامل ناظر همیشگی از بین می رود.

۲- آرایش دختران

قبلا چنین مرسوم بود که دختران در هنگام مراسم عقد و ازدواج مبادرت به آرایش کردن و خرید وسایل آرایش می کردند و قبل از ازدواج این امر مرسوم نبود، ولی اکنون شاهد آرایش دختران دبیرستانی و حتی کمتر از این سن هستیم که برخی از این آرایش های افراطی موجبات جلب توجه بیشتر پسران و زیبایی های جنسینیتی را فراهم کرده، احتمال خطای دو طرف را بالا می برد.

۳- عدم رعایت حجاب

عدم رعایت حجاب به میزان کافی موجب جلب توجه شده و نگاه‌های پسران و نوجوانان را به سوی دختران می دوزد و این امر دردسر آفرین برای پسران است و موجبات گرفتاری برای دختران.

۴- افزایش زینت آلات پسران

پوشیدن لباس های مرتب و خوب و نظیف امری ممدوح است اما اخیرا دیده می شود که برخی پسران به تغییراتی در پوشش خود داده اند و لباس هایی تنگ به تن می‌کنند و گاه از زنجیرهای طلا، انگشترهای طلا و نظایر آن بهره می‌جویند که این موجب جلب توجه بیشتر دختران به سوی اندام ها و ویژگی های جسمانی آن‌ها می‌شود.

۵- وجود الگوهای منحرف

گاه نوجوانانی که به دنبال مستمسکی جهت انحراف می گردند، رفتار غلط پدر و مادر و یا احیانا برخی انحرافات آنان را بهانه کرده و رو به سوی انحراف می آورند و گاه در همراهی با دوستان محله و مدرسه و گروه همسالان به بیراهه کشیده می شوند.

۶- سهل انگاری پدران و مادران

پدر و مادری که نمی دانند چه کسی به ملاقات فرزندان شان می آید و یا چه کسانی در خانه همراه او حضور می یابند و با دختر و پسر او چگونه برخورد می‌نمایند، به هنگام بروز حوادث چه کسی جز خود را می تواند مواخذه نماید؟ یا دیده شده در برخی موارد ضمن اطلاع از روابط غلط فرزندان‌شان برخورد مناسبی انجام نمی‌دهند، بلکه با برخورد غلط آن را شدت می بخشند.

۷- اشتغالات فراوان والدین

اشتغالات زیاد والدین موجب کاهش نظارت آنان بر روابط فرزندان شان شده است. فرزندان نیازمند مراقبت و آگاهی اند و فراوانی اشتغال با تامین این نیازها سازگار نیست.   

۸- بی خبری والدین از پیامدهای این روابط

گاه والدین از عواقب سوء این ارتباطات غافل اند یا آن را مساله مهم و در خور توجه تلقی نمی نمایند و این بی خبری ها معضل آفرین است.

۹- زمینه سازی این روابط توسط والدین

متاسفانه برخی از والدین خود اینگونه ارتباط ها را زمینه سازی می کنند. مشاوری در این رابطه می گوید: مادری به من گفت که وقتی شب های امتحان پسرم فرا می‌رسید از دختر همسایه که هم سن اوست می خواستم برای کمک به منزل ما بیاید تا با همدیگر درس بخوانند و اکنون این روابط بسیار مساله آفرین شده است.

۱۰- وجود بحران در خانواده

وجود برخی بحران ها در خانواده و عدم حل به موقع مشکلات موجب ایجاد بحران های تازه ای در خانواده می شود. بطور مثال وجود یک فرد بیمار که ذهن خانواده را به خود مشغول می کند و موجب عدم توجه کافی به سایر مسائل می گردد.

۱۱- مسن بودن والدین

فرزندانی که در سنین بالای والدین متولد می شوند، ممکن است به دلیل بی حوصلگی و ناتوانی والدین به خوبی تربیت و کنترل نشوند، زیرا نه حوصله کافی برای تربیت باقی مانده است نه قدرت وافی برای کنترل و نه فهم کامل از ارتباطات و روحیات جدید؛

۱۲- وجود بیماریهای حاد در والدین

بیماری هایی که والدین را زمین گیر کرده و آنان را از ایفای نقش های خویش منع می کنند نیز یکی دیگر از عوامل می باشد.

۱۳- عادی بودن روابط دختر و پسر نوجوان در فامیل و دوستان خانوادگی

اگر روابط بین دختر و پسر تحت ضوابط دینی و اخلاقی نباشد، نخست اینگونه روابط را در درون خانواده و فامیل تجربه کرده سپس آن را به بیرون خانه تسری می‌بخشند.

۱۴- خانواده تربیت نشده

چنین خانواده ای خوب از عهده تربیت همه جانبه فرزندان بر نمی آیند، لذا فرزندان تربیت نشده مشکل آفرین هستند. پس بیهوده نگفته اند که:

ذات نایافته از هستی بخش        کی تواند که شود هستی بخش

خشک ابری که بود ز آب تهی     ناید از وی صفت آبدهی

۱۵- ساده اندیشی فرزندان ما

وقتی به فرزندان خود آگاهی های کافی را ندهیم ممکن است دستخوش وسوسه ها گردند و فریب فریبکاران را بخورند به نحوی که با یک جنگ زرگری ساده، فریب بخورند و در دامی گرفتار شوند. روزی دختری نوجوان به همراه مادر بیمارش به مرکز مشاوره مراجعه نمود و مادر او گله مند از رفتارش بود. وقتی پرسیده شد چگونه دوستی بین شما و دیگری برقرار شد؟ او در پاسخ گفت: روزی که از خیابانی می گذشتم پسری به من متلک انداخت و من سخت ناراحت شدم در این حین پسر دیگری جلو آمد و به او خطاب کرد مزاحم دختر مردم نشو و من در دلم او را تحسین کردم، اما چند قدمی که جلو رفتم او آمد و آهسته به من گفت عجب پسرهای بد و نامردی هستند. ببین من با اینگونه بچه ها مخالف هستم، ولی من از این لاتها نسیتم آیا حاضری با من دوست بشوی؟ و من با دیدن خوبی های او این دوستی را پذیرفتم. من کلاس سوم راهنمایی هستم و او سال آخر دبیرستان.

به قول سعدی

زدست گرگ مرا در ربودی                                  ندانستم که گرگ من تو بودی

۱۶- وجود مشکلات عاطفی در خانواده

در خانواده ای که روابط سرد حاکم است، گاه ممکن است موجبات لغزش فرزندان را فراهم کند.، در اینجا باید اذعان نمود که مشکلات عاطفی موجب بزهکاری ها و بزهکاری ها نیز موجب مشکلات عاطفی بیشتری می شود. و این همان چیزی است که نویسنده کتاب روانشناسی کیفری بدان اشاره می نماید. دختران و پسرانی که به این روابط روی می آورند می توانند از مشکلات عاطفی در خانواده برخوردار باشند.

۱۷- ترک تحصیل و بیکاری

بی توجهی والدین به امر تحصیل فرزندان شان موجبات ترک تحصیل آنان را فراهم می کند و بدین ترتیب با توجه به عدم جذب اینگونه افراد در بازار کار موجب ولگرد شدن و انحرافات متعدد دیگر برای فرار از اوقات آزاد و سرگرم شدن برای فرار از واقعیات زندگی، می شوند.

۱۸- دلایل غریزی

در دوره نوجوانی غریزه جنسی نیز قوت یافته و تا حدی ذهن نوجوان را به خود مشغول می دارد و نوجوانی که تاخیر در ارضای نیازها را نیاموخته و آموزش کافی نیز ندیده باشد گاه بلافاصله در صدد ارضای آن بر می آید. و سر از روابط نامشروع با جنس مخالف در می آورد و به مرور با افزایش سن و تجربه لذت های آنی به دام اعتیادهای جنسی می افتد.

۱۹- استفاده از فیلم های تحریک کننده و نامناسب و خواندن کتاب های مبتذل

استفاده از ماهواره و فیلم های مبتذل و رمان های اینترنتی و برخی کتاب ها عامل دیگری برای انحراف نسل جوان محسوب می شود. و عدم توجه به تغذیه فکری نوجوانان آنان را به بیراهه ها می کشاند.

۲۱- دیدن این روابط در جامعه

وقتی در جامعه کنترل کافی صورت نگیرد و بزرگترها به امر معروف و نهی از منکر نپردازند. در این صورت نوجوانان دیگر نیز از دیگران پیروی کرده و ملاحظه و دیدن مکرر این روابط قبح آن را از بین می برند و عادی سازی این روابط رواج می یابد.

۲۲- عدم فراهم آوردن امکان ازدواج و یا ندادن قول مساعد جهت ازدواج جوانان توسط والدین

در برخی از خانواده ها علیرغم وجود امکانات مالی خوب و امکان زمینه سازی کردن برای ازدواج فرزندانی که به بلوغ فکری رسیده اند، گاه عدم اقدام به موقع برای ازدواج موجبات انحراف آنان را پدید می آید و رو به سوی اینگونه دوستی ها می آورند.

سخن آخر:

 در جامعه نمی توان پرده ای ضخیم میان دو جنس کشید و آنها را از یکدیگر جدا ساخت. از این رو باید حدود ارتباط را برای برای نوجوانان ترسیم و شناخت صحیح از جنس مخالف را به آنان ارائه کرد. و شیوه های برخورد متقابل را به آنان آموخت. می باید مفهوم عشق را به آنان تعلیم داد و قداست آن را برایشان مشخص نمود. و آن را به عنوان سپری برای حفظ کرامت و ارزش انسانی و الهی آدمی به کار گرفت. می باید هویت مردانه و زنانه را برای دختران و پسران ترسیم کرد و به آنان گفت که که یک دختر با زن موقر و شایسته کیست و چه ویژگی هایی دارد و یک پسر و مرد مطلوب چه خصوصیاتی دارد. باید شیوه هایی را اتخاذ کرد که در عین جلوگیری از برقراری ارتباط غیر متعارف و نامشروع بین پسران و دختران، ضرورتها و واقعیت ها و راه‌های مطلوب برخورد و رودررویی دو جنس، به صورت صحیح آموزش داده شود.

کاری از گروه سبک زندگی باحجاب