مادران ایرانی در مصاف با جریان روزه خواری

ماه رمضان امسال هم رسید و نیمه آن را گذراندیم. مسئله ای که از ابتدای ماه مبارک درباره آن بحث و گفتگو می شود مسئله روزه خواری است و اینکه بدلیل ساعات طولانی امسال خیلی ها خود را توجیه می کنند که روزه نگیرند. شاید امسال بیش از سال های گذشته به نظر می آید که تعداد روزه داران کمتر شده اند.

در این خصوص مصاحبه ای با دو مادر انجام دادیم که نشان می دهد هنگامی که یک مادر بخواهد می تواند تمام اعضای خانواده ی خود را روزه دار کند و در این مسیر گرمای هوا و ساعات طولانی روز نمی تواند مانعی باشد تا خانواده ای روزه دار داشته باشیم.

مادری ۳۶ ساله با پوشش مانتو اما کاملا پوشیده درباره روزه داری هایش می گوید:

«من اهل روزه هستم، از کودکی در یک خانواده مذهبی بزرگ شدم. در خصوص اینکه چه طور با این واجب الهی روبه رو شدم باید بگویم که با وجود خانواده ام من از ۹ سالگی و سن تکلیفم روزه‌هایم را گرفتم و باعث این امر هم خانواده ام بودند. به عنوان مثال سحرها برای نماز صبح پدرم جلو می ایستاد و اعضای خانواده که به ۱۳ نفر می‌رسیدند به او اقتدا می کردند و همه برای این نماز جماعت، شوق داشتند این در حالی بود که خانه و پذیرایی کوچکی داشتیم! برای خواندن نماز ظهر و عصر هم با تشویق خانواده به مسجد می رفتیم با این تربیت وارد زندگی زناشویی شدم.»

‌او درباره اینکه چگونه دخترش را با روزه داری آشنا کرده است می گوید:

«دخترم از کودکی با دیدن من و پدرش، مانند کودکی های خودم از سن پایین، روزه اصطلاحاً کله گنجشکی می‌گرفت و دوست داشت زودتر بزرگ شود تا بتواند روزه کامل بگیرد. اما این زمینه با شرکت در کلاس‌های قرآن و مطالعه‌ای که داشت در او محیا شد، شرکت در این کلاس‌ها هم بیشتر وقتی بود که می‌دید مادرش در کلاس‌ قرآن شرکت می کند. پس تا حدودی به این سمت رفت که چرا این اعمال عبادی لازم است، او در کلاس‌ قرآن هلال احمر شرکت کرد و بعد از آن در کلاس‌های قرآنی مدرسه هم، مطالبی را دریافت می کرد.»

من از کودکی با او در خصوص نعمت‌هایی که خدا به ما داده و اینکه چرا ما نیازمند خدا هستیم با اخلاق خوش صحبت می کردم و او خودش هم علاقه پیدا کرده بود تا مثلاً نمازش را سر وقت بخواند.

برای روزه داری هم به او امید می‌دادیم که خدا کمکت می کند و این گرسنگی و تشنگی تمام می‌شود یا بعد از اینکه در خصوص رابطه سلامتی و روزه بحثی شنیدم، به او هم منتقل کردم که در طول یک سال و یازده ماه خوردن و آشامیدن مکرر، بدن یک ماه نیاز به استراحت و پاکسازی خود دارد.

اکرم (خانه دار) مادری که دارای یک پسر ۲۵ساله و یک دختر ۲۰ساله است، در مورد تفاوت ماه رمضان با ماه های دیگر می گوید:  «به نظرم این ماه تفاوت زیادی دارد و خود ایامش هوای دیگری دارد که خداوند فضایلی در آن قرار داده و همین که انسان سعی می‌کند تا گناه نکند و ترسش از گناه بیشتر می شود، این ماه را خاص کرده است.»

او درباره روزه داری در خانواده اش می گوید:

«خودم، پسرم و دخترم روزه‌ داریم اما شوهرم به علت ناراحتی قلبی اجازه ندارد که روزه بگیرد. با افتخار می‌گویم که پسر ۲۵ ساله من حتی یک روز هم روزه‌اش را نخورده است یا دخترم وقتی که روزه هست، حجابش را به طور کامل رعایت می‌کند و نمازش را سر موقع می‌خواند.»

از او پرسیدیم تا توضیح دهد که چگونه دخترش را به روزه گرفتن ترغیب کرده است در جواب می گوید:

«من هیچ وقت او را وادار به روزه گرفتن نکردم. اما خود دخترم وقتی می بیند مادرش در عمل هم روزه‌دار هست و یک روز را هم بی دلیل نمی خورد، خودش یاد می‌گیرد و دنباله‌رو می شود یا وقتی می‌بیند پدرش هم اهل نماز هست و پدر و مادر در عمل یکی هستند. در اوقات مختلف توسل به ائمه داریم، بدون اینکه من او را نصیحت کنم خود او این راه را انتخاب کرده است. جوانان کمتر نصیحت را گوش می‌دهند ولی وقتی در عمل اطرافیان کار درست را می‌بینند جذب می‌شوند.

دختر من هم می‌رود دنبال کتاب‌هایی که بتواند پاسخگوی پرسش‌های او باشد تا دلایلی برای پرسش‌هایش پیدا کند و خودش کتاب‌هایی را تهیه می کند اما خوب هر مطلبی را هم صرف اینکه چون در کتاب آمده قبول نمی کند.»

این مادر نظر خود را درباره حرمت روزه خواری در ماه رمضان این طور بیان می کند:

حتی اگر روزه نیستیم حرمت نگه داریم و حرمت شخصیت خودمان را هم نگه داریم. این حداقل کاری هست که می توانیم انجام دهیم. اگر این یک ماه را واقعا تلاش کنیم تا گناه نکنیم دیگر در بقیه ایام سال هم سختمان هست که گناه کنیم و باعث آزار دیگران شویم. به این ترتیب جلوتر افتاده ایم چون روحمان را پاک کرده ایم.

از این دست مادران ایرانی که از روی محبت و تدبیر توانسته اند خانواده ای روزه دار را تربیت کنند و در کنار هم در مسیر بندگی خداوند قدم بردارند؛ بسیار زیاد هستند. اما متأسفانه با افزایش اظهار به روزه خواری از روی عمد، در سطح شهر تهران به نظر می آید که تعداد روزه داران کاهش پیدا کرده است اما واقعیت این است که اظهار به روزه خواری افزایش یافته است یعنی بسیاری از کسانی که قبلاً روزه نمی گرفتند و جرأت هم نمی کردند اظهار به روزه خواری کنند در سال های اخیر به عمد بر این کار اصرار می کنند و جز اقلیت جامعه هم به حساب می آیند. اما روزه داران صبور، همچنان آرام و بی صدا بلکه همصدا با نوای مبارک رمضان به روزه داری خود ادامه می دهند.